İSTİRDAT DAVASI

İcra İflas Kanunu Madde 72 :Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir.

İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdu-rulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir.

İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdu-rulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini istiyebilir.

Dava alacaklı lehine neticelenirse ihtiyati tedbir kararı kalkar. Buna dair hükmün kesinleşmesi halinde alacaklı ihtiyati tedbir dolayısıyla alacağını geç almış bulunmaktan doğan zararlarını gösterilen teminattan alır. Alacaklının uğradığı zarar aynı davada takdir olunarak karara bağlanır. Bu zarar herhalde yüzde yirmiden aşağı tayin edilemez.

Dava borçlu lehine hükme bağlanırsa derhal takip durur. İlamın kesinleşmesi üzerine münderecatına göre ve ayrıca hükme hacet kalmadan icra kısmen veya tamamen eski hale iade edilir. Borçluyu menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin haksız ve kötü niyetli olduğu anlaşılırşa, talebi üzerine, borçlunun dava sebebi ile uğradığı zararın da alacaklıdan tahsiline karar verilir. Takdir edilecek zarar, haksızlığı anlaşılan takip konusu alacağın yüzde yirmisinden aşağı olamaz.

Borçlu, menfi tesbit davası zımmında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir.

Takibe itiraz etmemiş veya itirazının kaldırılmış olması yüzünden borçlu olmadığı bir pa-rayı tamamen ödemek mecburiyetinde kalan şahıs, ödediği tarihten itibaren bir sene içinde, umu-mi hükümler dairesinde mahkemeye başvurarak paranın geriye alınmasını istiyebilir.

Menfi tesbit ve istirdat davaları, takibi yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi, davalının yerleşim yeri mahkemesinde de açılabilir. Davacı istirdat davasında yalnız paranın verilmesi lazım gelmediğini ispata mecburdur.”

İstirdat Davası Nedir?

Borçlunun icra takibi esnasında, borç tehditi altında ödeme yapması halinde, yaptığı ödemeyi geri alabilmesini sağlayan davaya istirdat davası denir. İcra takibinden önce yapılan ödemeler bu kapsamda değildir. İlaveten borçlunun kendisine tebliğ edilen ödeme emrine itiraz etmemiş veya itirazının kaldırılmış olması gerekmektedir. Zira ödeme emrine süresi içerisinde itiraz etmesi halinde alacaklı tarafından esas mahkemede itirazın iptali davası açılması gerekmekte olup, itirazın iptali davası esas ihtilafı çözen bir dava olduğundan, sonrasında istirdat davası açmanın bir manası bulunmamaktadır.

İstirdat Davası Açma Süresi

İstirdat davası açmak için hak düşürücü süre söz konusu olup, bu süre sözde alacağın icra dairesine ödendiği tarihten itibaren bir yıldır.

İstirdat Davası Açma Süresi

İstirdat davasını, borcu olmadığı veya haklı bir borcu olmadığı halde, icra tehdidi altında ödeme yapmak zorunda kalan borçlu açar.

İstirdat Davasının Tarafları Kimlerdir?

İcra takibinin borçlusu istirdat davasının davacısı, alacaklısı ise davalısıdır.

İstirdat Davasında Hangi Mahkeme Görevlidir?

İstirdat davası, ihtilafın kesin olarak çözüme kavuşturulduğu mercii olduğundan genel Mahkemeler yetkilidir. Bu da alacağın konusuna göre Asliye Hukuk, Asliye Ticaret vs. mahkemeler olabilmektedir.

İstirdat Davasında Hangi Mahkeme Yetkilidir?

Yetkili Mahkeme borçlu tarafın seçimine göre takibin yapıldığı İcra Müdürlüğünün bulunduğu yer mahkemesi veya genel yetkili mahkeme olan davalının (alacaklının) yerleşim yeri mahkemesidir.

İstirdat Davasının Kabul Edilmesi Hali

Davacı yani icra takibinin borçlu tarafının istirdat davasını kazanması halinde hem icra müdürlüğüne ödediği para, harç ve giderler, hem de istirdat davası için yapmış olduğu gider ve harç ödemelerinin alacaklıdan alınmasına kararı verilir.

İstirdat Davasının Reddedilmesi Hali

İstirdat davası reddedilirse, yani Mahkeme davalı-alacaklı lehine karar verirse, davacı-borçlu yargılama giderlerine mahkum edilir.

Avukat Burak Cem Tosun