AKIL HASTALIĞI NEDENİYLE BOŞANMA DAVASI

Akıl Hastalığı

Ortak Hayatın Çekilmez Hale Gelmesi

Hastalığın Geçmesine Olanak Bulunmaması

Hastalığın İyileşme Olanağının Bulunmaması

Resmi Sağlık Kurulu

Türk Medeni Kanunu Madde 165, TMK 165

 

İlgili Kanun Maddesi

4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu 165.madde

“Madde 165- Eşlerden biri akıl hastası olup da bu yüzden ortak hayat diğer eş için çekilmez hâle gelirse, hastalığın geçmesine olanak bulunmadığı resmî sağlık kurulu raporuyla tespit edilmek koşuluyla bu eş boşanma davası açabilir.”

Akıl Hastalığı Nedir?

Türk Dil Kurumu Sözlüğüne göre akıl hastalığı, “Düşünme, anlama, kavrama, karar verme, önlem alma vb. yeteneklerdeki eksiklik, ruh hastalığı”. olarak adlandırılmaktadır. Ancak tıbbi olarak ve tıbbı tanımı referans alan Mahkemelerce, her aklı hastalığı, boşanma nedeni sayılmamaktadır. Zira düşünme, anlama, kavrama, karar verme, önlem alma vb. yeteneklerdeki her eksiklik, ortak hayatı çekilmez hale getirmemekte olup iyileşme olanağı bulunabilmektedir.

Akıl Hastalığı Nedeniyle Boşanma Davasının Şartları Nelerdir?

–Eşlerden Birinin Akıl Hastası Olması

-Ortak Hayatın Diğer Eş İçin Çekilmez Hale Gelmesi

-Hastalığın Geçmesine Olanak Bulunmadığının Resmi Sağlık Kurulu Raporu İle Tespit Edilmesi

Eşlerden Birinin Akıl Hastası Olması

Öncelikle aranan akıl hastalığının, arızi değil, sürekli, devam eden bir akıl hastalığı olması gerekir. Eşlerden biri akıl hastası ise, diğer eşin akıl hastalığı nedeniyle boşanma davası açma hakkı vardır.

Ortak Hayatın Diğer Eş İçin Çekilmez Hale Gelmesi

Eşlerden birinin akıl hastası olması yetmemekte, diğer eşten ortak hayatı sürdürmesi beklenemez olmalıdır. Eğer, eşlerden biri akıl hastası fakat bu durumun ortak hayata, karıkoca, aile ilişkilerine bir negatif etkisi yok ise (misal şiddet, küçük düşürme, eşe, çocuklara ve diğer şahıslara her türlü zarar verme … gibi) akıl hastalığını nedeniyle boşanma talebi kabul görmeyecektir.

Davayı açan diğer eşin, diğer eşin akıl hastalığının evlilik birliklerini çekilmez hale getirdiğini, her türlü delil ile ispatlaması gerekmektedir. Bu durum sağlık raporları, karakol tutanakları, şikayet evrakları gibi yazılı deliller ile ispatlanabileceği gibi, aile içerisinde cereyan etmesi hasebiyle tanık ile de ispatlanması gayet olağandır.

Hastalığın Geçmesine Olanak Bulunmadığının Resmi Sağlık Kurulu Raporu İle Tespit Edilmesi

Hasta olan eşin akıl hastalığının, geçme, iyileşme olanağı bulunmayan bir akıl hastalığı olması gerekir. Ancak bu hastalığın olması yeterli görülmemekte, Resmi bir sağlık kurulundan alınan raporda “hastalığın iyileşme olanağının bulunmadığı” tespitinin de yapılmış olması aranmaktadır.

Akıl Hastalığı Nedeniyle Boşanma Davasında Özel Durumlar

Eşlerden birinde akıl hastalığı, evlilikten önce de bulunuyorsa, yani tarafın iradesi yok ise bu durum bir butlan sebebi olup, evliliğin daha en başından geçersizliği istenebilecek, diğer eş isterse evliliğin butlanını veya akıl hastalığı nedeniyle boşanma davasını açabilecektir. Ancak akıl hastalığı sonradan vücut bulmuşsa, diğer eş sadece akıl hastalığı nedeniyle boşanma davası açabilecektir.

Akıl hastalığı, kusuru ortadan kaldırdığından, akıl hastalığı nedeniyle boşanma davasında, davalıdan maddi, manevi tazminat talep edilemeyecektir. Zira tazminat, tarafın kusurlu bulunmasının bir sonucu olup, akıl hastası olan, iradesi olmayan birinin, kusurundan da bahsedilemeyecektir.

Akıl hastalığı nedeniyle boşanma davası için bir süre kısıtı yoktur. Hastalık mevcut oldukça her zaman açılabilir.

Akıl Hastalığı Nedeniyle Boşanma Davasında Taraflar

Akıl Hastalığı Nedeniyle Boşanma Davasının Davacısı, akıl hastası olmayan eştir. Davalısı ise akıl hastası olan eştir. Dava açıldıktan sonra, Mahkeme davalı tarafın iradesinin olup olmadığı noktasında Vesayet Makamından talepte bulunacak, Vesayet Makamı olan Sulh Hukuk Mahkemesince akıl hastalığı olduğu iddia edilen davalı tarafın iradilik kabiliyetine sahip olmadığı anlaşılırsa kendisine vasi tayin edilecektir.

Akıl Hastalığı Nedeniyle Boşanma Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme

Akıl Hastalığı Nedeniyle Boşanma Davasında görevli mahkeme aile Mahkemesidir. Yetkili Mahkeme ise tarafların son kez 6 ay birlikte yaşadıkları yer mahkemesidir. Ancak tarafların ayrı yaşamaları noktasında HMK hükümleri uygulanacaktır.

 

Avukat Burak Cem Tosun